Οι φωνούλες του κόσμου

Είναι πάντοτε πολύ εύκολο να λέμε για εμάς τους ίδιους και τους γύρω μας πως είμαστε παθητικοί και καθόμαστε με σταυρωμένα τα χέρια. Πως επαναπαυόμαστε και δεν αντιδρούμε σε ό,τι επιτάσσει η εκάστοτε εποχή. Η αλήθεια είναι ότι πολλές φορές στεκόμαστε αμέτοχοι, χωρίς να ενδιαφερόμαστε για τις δραματικές αλλαγές που εισβάλλουν στη ζωή μας. Ωστόσο, αν παρατηρήσουμε προσεκτικά, πολλές είναι αυτές οι "φωνούλες" που μας επισημαίνουν τις νέες εξελίξεις και μας εφιστούν την προσοχή για ενδεχόμενες αναταράξεις. Μου φαίνεται όμως ότι δεν έχετε καταλάβει ακόμη τι εννοώ....
Υπάρχουν άνθρωποι, οι οποίοι με το δικό τους ξεχωριστό τρόπο προσπαθούν να μεταδώσουν μηνύματα, να αφυπνήσουν, να συμβάλλουν στην εξυγίανση της "πανουκλιασμένης" εποχής τους. Αυτό συναντάται σε κάθε εποχή. Σε γυναίκες και άνδρες. Σε νέους και ηλικιωμένους. Σε όλους μας. Σε ένα βιβλίο ή σε μία μελωδία. Σε ένα ποίημα ή σε ένα πίνακα ζωγραφικής.
Ας θυμηθούμε τον Τζόρτζ Όργουελ με τον γνωστό "Μεγάλο αδελφό". Τα όσα είχαν ειπωθεί στο έργο αυτό ήταν τόσο πρωτοποριακά που έγιναν αντικείμενο συζήτησης και λογομαχιών επί πολλές δεκαετίες. Κανείς όμως δεν μπορεί να αρνηθεί πόσο δίκιο είχε ο Όργουελ και πόσο διορατικός ήταν ως προς τη μελλοντική διαμόρφωση της ζωής και καθημερινότητάς μας.
Από την άλλη, ο Da Vinci με τους εκπληκτικούς πίνακες ζωγραφικής που δημιούργησε, προσπάθησε να διοχετεύσει ιδέες που έμεναν καλά κρυμμένες από την κοινή ανθρώπινη σκέψη εκείνων των χρόνων. Τα μηνύματά του, τόσο αμφιλεγόμενα όσο και καυστικά, κλονίζουν ακόμα και σήμερα τις κατεστημένες πεποιθήσεις περί χριστιανικής θρησκείας και Θεού.
Ένα ακόμη παράδειγμα που βρίσκεται πιο κοντά στην ελληνική πραγματικότητα μπορεί να αναζητηθεί στην ποίηση του Γιάννη Ρίτσου. Οι συγγραφικές του δημιουργίες -πραγματικές ανησυχίες- ξεσκέπαζαν την ανάγκη να δει ο κόσμος λίγη "Πολιτεία" προκειμένου να βρει τον εαυτό του και να ζήσει αξιοπρεπώς.
Φυσικά δεν θα μπορούσα να παραλείψω ένα παράδειγμα που αφορά στη μουσική. Θα αναφέρω λοιπόν ένα συγκρότημα-σταθμό που με τα τραγούδια του ταρακούνησε την εποχή του και παραμένει πάντοτε επίκαιρο όσο ποτέ. Και το όνομα αυτών, Pink Floyd. Ποιος είναι αυτός που δεν έχει αντιληφθεί την πληθώρα των αντιπολεμικών μηνυμάτων που βρίσκονται συνημμένοι στους στίχους των κομματιών τους; Τόσα χρόνια μετά την πρώτη κυκλοφορία του και το "the Wall" το τραγουδά κάθε παιδάκι στην κούνια του (που λέει ο λόγος).
Θα ήθελα ωστόσο να προσθέσω σε αυτήν την κατηγορία και τις φωνούλες των graffiti-μηνυμάτων που βρίσκονται γραμμένα οπουδήποτε και αν βρεθούμε. Δεν αναφέρομαι σε μηνύματα τύπου: "Πέτρα στα μέτρα" ή "Το αίμα κυλάει, εκδίκηση ζητάει", διότι αυτά, μπορεί μεν να θέλουν να βγάλουν μία διαμαρτυρία προς τα έξω, χαρακτηρίζονται δε από βιαιότητα και παρορμητισμό (στην αρνητική του εκδοχή). Μιλάω κυρίως για μηνύματα/συνθήματα όπως αυτά που απεικονίζονται:
(γραμμένο σε τοίχο έξω από τη Φιλοσοφική Αθηνών)

(σε δρόμο της Αθήνας)

(σε δρόμο κάποιας πολιτείας στην Βόρεια Αμερική-επειδή δε φαίνεται πολύ καθαρά, το άτομο που απεικονίζεται κρατάει λουλούδια)

(σε δρόμο στο Brooklyn της Νέας Υόρκης)

Να λοιπόν οι φωνούλες του κόσμου. Και εμείς όλοι εξάλλου, φωνούλες είμαστε. Απλώς πρέπει να βρούμε το κατάλληλο μέσο να τις εξωτερικεύσουμε, να τις κάνουμε να ακουστούν...